Το Κόκκινο Βουνό, το κρημνώδες πυρομβριτικό ύψωμα επάνω από το εκκλησάκι του Αγίου
Νικολάου και σε μικρή απόσταση από τον αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου, ήταν γνωστό
στην έρευνα από την μόλις μιας ημέρας ανασκαφική έρευνα του Σπυρίδωνος Μαρινάτου το
1968 (βλ. Πρακτικά της Αρχαιολογικής Εταιρείας 1968 και Ανασκαφές εν Θήρα ΙΙ του ίδιου έτους) και
από λιγοστά επιφανειακά ευρήματα που είχαν κατά καιρούς περισυλλεγεί από τους Χρ. Ντούμα
και Α. Βλαχόπουλο (βλ. Α. Βλαχόπουλος, “Κόκκινο Βουνό: μία πέριξ του άστεως εγκατάσταση
στο Ακρωτήρι”, ΑΛΣ. Περιοδική Έκδοση της Εταιρείας Στήριξης Προϊστορικής Θήρας, τεύχος 8, 2012 2012 (2019), 154-170).
Η ύπαρξη ενδεικτικών επιφανειακών ευρημάτων χρονολογούμενων στην Υστεροκυκλαδική Ι
περίοδο (σπαράγματα τοιχογραφιών, κεραμική, λίθινα, τεμάχια χαλκού και ορυκτών) και η
εξαιρετικά προνομιακή θέσω του υψώματος για την εποπτεία του νότιου τμήματος της νήσου
και των ακτών της Θήρας και τον έλεγχο των προς Νότον θαλάσσιων δρόμων, με ορατότητα
που φτάνει έως τις βόρειες ακτές και τις οροσειρές της Κρήτης, υπήρξαν οι λόγοι για τους
οποίους εκπονήθηκε το Διεπιστημονικό Πρόγραμμα Επιφανειακής Έρευνας στο Κόκκινο
Βουνό, το οποίο ενεργοποιήθηκε στο 2024, με διάρκεια εργασιών από την 1η έως την 15η
Ιουλίου (έρευνα πεδίου) και από τις 8 έως τις 15 Σεπτεμβρίου (μελέτη των ευρημάτων).
Ο εργασίες του έτους 2024 στην επιφάνεια και τα πρανή του Κόκκινου Βουνού περιέλαβαν:
1. Συστηματική γεωφυσική έρευνα των προσφερόμενων επιφανειών του
Κόκκινου Βουνού με τη Μαγνητική Μέθοδος Διασκόπησης
Την έρευνα ανέλαβε και ολοκλήρωσε ο ομ. καθηγητής Γεωλογίας Γρηγόρης Τσόκας, σύμφωνα
με την εδώ επισυναπτόμενη αναλυτική έκθεση έκτασης 32 σελίδων, την οποίαν συν-
υπογράφουμε
2. Εργασίες τοπογράφησης του υψώματος από τον τοπογράφο-μηχανικό
ΕΜΠ Διονύσιο Νιώτη
Για τις ανάγκες της επιφανειακής έρευνας, η προσιτή στην έρευνα έκταση (ανώτερη επιφάνεια
και πρανή του υψώματος) κανναβοποιήθηκε επί του εδάφους με ημιμόνιμη σήμανση. Τα
τετράγωνα του καννάβου έχουν διαστάσεις 50μ Χ 50μ, εντός των οποίων περιλαμβάνονται
τετράγωνα 10μ Χ 10μ. Επίσης, υλοποιήθηκαν επί του εδάφους ενότητες που υπεδείχθησαν
ψηφιακά από το Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής ΑΠΘ.
Για το σύνολο της έκτασης ενδιαφέροντος ελήφθησαν αεροφωτογραφίες για τη δημιουργία
ορθοφωτοχαρτών, με ποικίλο εύρος κλιμάκων (1/50 – 1/1000). Πραγματοποιήθηκε
αποτύπωση των φυσικών και ανθρωπογενών στοιχείων για την ορθότερη επισκόπηση της
έκτασης και την πιστότερη απόδοσή της επί σχεδίου. Επίσης πραγματοποιήθηκε υψομετρική
αποτύπωση για την ορθότερη απόδοση της γεωμορφολογίας της περιοχής. Σημαντική για τις
εργασίες υπήρξε η συνδρομή των δεδομένων από την εταιρία Κτηματολόγιο Α.Ε., τα οποία
προσφέρθηκαν μετά από έκδοση ειδικής άδειας για χρήση από την Πανεπιστημιακή Έρευνα
(εικ. 1).